De economische crisis, onrust in Engeland, Libië, de invloed van social media hierbij… Dit deed me denken aan het boek ‘De seizoenen van de tijdgeest’ dat ik alweer enige tijd geleden heb gerecenseerd. De auteur van dit boek, Ton Kniesmeijer, kijkt naar ontwikkelingen in de wereld vanuit het concept van seizoenen. Dit levert interessante materie op. Het is nu Lente in Nederland/Europa als we dit concept volgen…
Boekreview: De seizoenen van de tijdgeest
Auteur: Tom Kniesmeijer
Waarom was Big Brother zo’n kijkcijferhit, maar ging het met de opvolger De Gouden Kooi alleen maar bergafwaarts? Waarom blijft Madonna steeds weer met succes terugkomen op de muziekpodia?
Volgens Tom Kniesmeijer is dit te verklaren door te kijken naar de psychologische dimensie van de tijdgeest en deze te herkennen. Hiermee doelt hij op de houding die mensen aannemen ten aanzien van gebeurtenissen en hoe dat tot uiting komt in de politiek, kunst, film, televisie, muziek en maatschappij. Deze tijdgeest is volgens hem onder te verdelen in seizoenen: lente, zomer, herfst en winter. Ieder seizoen beslaat een periode van 5 à 6 jaar en een totale periode van vier seizoenen duurt circa 24 jaar.
Ieder seizoen heeft eigen kenmerken en ontwikkelingen.
De lente kenmerkt zich door energie die naar buiten komt. Vernieuwing, het doorbreken van taboes en ontregeling horen bij de lente. In de zomer verspreidt die vernieuwingsdrang zich tijdens een bloeiperiode over de samenleving. Extremen doen zich voor, totdat er tegengas komt tegen het steeds verder onderuithalen van zekerheden: de herfst komt eraan. Er is behoefte aan versimpeling en conservatieve waarden, maar eerst is er een pessimistische ondertoon, wantrouwen, conflict en opportunistisch gedrag. Wat de stormen overleeft kan zich tijdens de winter in de bodem vestigen zodat het voort kan bestaan. Na deze turbulentie is er behoefte aan rust en het wordt winter. De winter is de tijd van de begrenzing, het versterken van de wortels en reflectie. Vernieuwers gaan ondergronds. Overeenkomsten worden benadrukt en men zoekt stabiliteit, gemeenschappelijkheid en gezellig amusement. Op een gegeven moment leidt het steeds weer terugblikken tot onvrede en begint het te borrelen: een opmaat naar vernieuwing. Wanneer wordt het weer lente?
De lente en zomer zijn ‘open’ seizoenen, naar buiten gericht en de herfst en winter ‘gesloten’ seizoenen, naar binnen gekeerd. Nederland bevindt zich sinds 2006 in de winter volgens de autuer. Hij besteedt daar dan ook uitgebreid aandacht aan. Ook beschrijft hij de ontwikkelingen die hij bespeurt die erop duiden dat de overgang naar de lente zich lijkt aan te dienen.
De kern van dit concept is het leren herkennen van de ontwikkelingsgolven die bij de seizoenen van de tijdgeest horen en daar met een product of dienst bij aan te haken. Om op Madonna terug te komen: volgens deze theorie voelt zij de seizoenen heel goed aan en past ze haar muziek en performance zo aan dat deze aansluit bij de heersende golf. Hierdoor weet zij steeds weer mensen aan te spreken.
Enigszins ingekorte versie van de review voor managementboek.nl